ERZİNCAN İLİ TARİH
Erzincan'ın İlkçağ tarihi hakkında esaslı bilgiye henüz sahip değiliz.
Ne varki tarihçiler ikinci bin yıl da, bu yörede, hurrilerin yaşadığını,
ikinci bin yılın ilk yarısı başlarında da Hayaslılarla Azzilerin hüküm
sürdüğünü kaydetmektedir.
Anadolu'da M.Ö. 1050- 1180 tarihleri arasında Hattuşaş'ı merkez
yaparak büyük bir imparatorluk kuran Hititler yakın doğuyu egemenlikleri
altına almışlardır. Şüphesiz ki Erzincan'da Hititlerin yönetimi
altında idi. Anadolunun çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda Hititlere
ait çeşitli eserler ortaya çıkarılmıştır. Erzincan ve yöresinde
Hititlere ait bir yerleşim merkezine rastlanmamışsa da, bu yörenin Hitit
egemenliği altında kaldığından da hiç şüphe yoktur.
Doğu Anadolu'da kurulan ilkçağ devletlerinden biri de
Urartulardır. M.Ö.900 yıllarında kurulan bu devlet Vanı2 (Tuspa) başkent
yapmış, sınırlarını Hazar Denizinden Malatya'ya, kuzeyde
Erzurum-Erzincan'dan güneyde
Halep-Musul'a kadar genişletmiştir.
Erzincan yakınlarında Altıntepe'de Prof Dr. Tahsin ÖZGÜÇ
tarafından yapılan kazıda (1953) Urartular'a ait bir çok eser
çıkarılmış, bu yörenin Urartu egemenliği altında kaldığı kanıtlanmıştır.
Çeşitli saldırılara maruz kalan Urartu şehirleri, teker teker tahrip
edilirken Medler'in Anadolu'yu istilası sırasında M.Ö. 600 yıllarında
tamamen ortadan kaldırılmıştır. Erzincan ve yöresi, Urartular'ı yenerek
Anadolu'yu istilaya başlayan Med'lerin (M.Ö. 612) eline geçti. Med
Krallığı'nın Kyaksar döneminde Lidyalılar'la yapılan savaşlar,
muhtemelen Erzincan ve civarında cereyan etmiştir. Bu yöreler M.Ö.550
tarihlerinde Persler'in eline geçmiştir.
Hititler'in Anadolu'yu istila ettikleri sırada, İran yaylasını da
Persler ele geçirdiler. Persler'in yükselişi daha çok Ciroz (550-530),
Kampis (530-520) dönemlerine raslar. Bu dönemde Erzincan ve çevresinde
Persler'in eline geçer. Persler'den sonra Anadolu Makendonyalılar'ın
eline geçmiştir.
Roma ordusu M.Ö.70 tarihinde Doğu Anadolu'yu ele geçirmeye başlıyarak
Elazığ yöresindeki Safen (Harput) Kralığı'nı yıktıktan sonra, Tigran
Ordusunu da yenilgiye uğratmıştır. Bu sırada (M.Ö. 68) Pontuslular da
Erzincan yörelerinde Roma üstünlüğüne son vermişlerdir. İran ile Bizans
arasında sürekli savaşlara sahne olan Erzincan ve yöresi, en son Bizans
imparatoru Heraklius tarafından 629 tarihinde yenilgiye uğratılan
İran'dan geri alındı.
Halife Hz. Osman (644-656) zamanında Habib bin Mesleme 35/655
senesinde Erzincan ve yöresini ele geçirerek, bu bölgeyi tamamen
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder